Σχετίζεται η ακμή με την διατροφή μας;
Μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις των ασθενών με ακμή έχει σχέση με τους διατροφικούς περιορισμούς που θα πρέπει να τηρούν. Κάποιοι ασθενείς ισχυρίζονται ότι με την αποφυγή συγκεκριμένων τροφών όπως πχ. η πίτσα, η σοκολάτα, οι τηγανιτές πατάτες και τα λιπαρά γενικότερα, παρατήρησαν βελτίωση της κλινικής τους εικόνας, ενώ άλλοι εφαρμόζοντας τους ίδιους περιορισμούς στο διαιτολόγιό τους δεν είδαν καμία απολύτως διαφορά. Άρα τελικά η ακμή με την διατροφή σχετίζονται ή αυτό είναι ένας μύθος;
Πρόσφατα όταν συζητούσαμε για ακμή και διατροφή αρνούμασταν κάθε συσχέτιση. Αλλά όσο μαθαίναμε περισσότερα για το θέμα αρχίσαμε να αμφισβητούμε αυτή την θεωρία. Στην πραγματικότητα η πρώτη μελέτη που συνδέει την ακμή με την διατροφή χρονολογείται στα μέσα του 1960. Ο Dr Jerome Fisher συγκέντρωσε το διατροφικό ιστορικό σε ένα δείγμα 1000 ασθενών με ακμή και το συνέκρινε με ένα δείγμα 5000 έφηβων Νεοϋορκέζων που δεν είχαν ακμή. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι στους ασθενείς με ακμή παρατηρούνταν αυξημένη κατανάλωση γάλακτος. Στη σύνεχεια με την μείωση της πρόσληψης γαλακτοκομικών, η ακμή τους βελτιώθηκε. Αυτά τα στοιχεία δεν δημοσιεύτηκαν ποτέ, αλλά βγήκαν στην επιφάνεια τα τελευταία χρόνια.
Εξεταζόμενες θεωρίες
1. Nurse Health Study II
Η Nurse Health Study II (NHS II), διεξάγει μία μελέτη για την αξιολόγηση της σχέσης ανάμεσα στον τρόπο ζωής και την εμφάνιση της ακμής στις γυναίκες. Η μελέτη αυτή ενισχύει τη θεωρία του συσχετισμού ανάμεσα στην κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και την ακμή.
Οι συγκεκριμένοι ερευνητές απέδειξαν θετική συσχέτιση ανάμεσα στην ακμή και στο γάλα (πλήρες γάλα, γάλα σε σκόνη, γάλα χαμηλών λιπαρών, αποβουτηρωμένο γάλα), όπως και σε παράγωγα γάλακτος όπως τυρί κρέμα, τυρί cottage. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι τα γλυκά, η πίτσα ή οι τηγανιτές πατάτες δεν παρουσιάζουν σχετική συσχέτιση με την ακμή.
Οι επικριτές της συγκεκριμένης μελέτης έχουν πολλούς λόγους να την αμφισβητούν. Κατ’αρχάς το ερωτηματόλογιο βασίζεται σε απαντήσεις που απαντήσεις που έδωσαν οι ερωτώμενοι για τις διατροφικές συνήθειες που είχαν στο σχολείο, δηλαδή πριν από 10 και πλέον χρόνια. Δεύτερον, οι επικριτές της έρευνας αμφισβητούν την ανάκληση των πασχόντων από ακμή, καθώς και τον διφορούμενο χαρακτηρισμό “ιατρικώς διεγνωσμένη σοβαρή εφηβική ακμή”. Τέλος, ορισμένοι βρίσκουν λάθος στη μελέτη το ότι δεν συνυπολογίζονται πιθανοί παράγοντες που συνδέονται με την ακμή όπως η κληρονομικότητα, η εθνικότητα, καθώς και κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες.
2.Η ορμονική θεωρία
Κάποιοι υποστηρίζουν πως η παθογένεση της ακμής σε σχέση με το αγελαδινό γάλα στηρίζεται στις ορμόνες που φέρουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Η υπόθεση αυτή στηρίζεται σε μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο γάλα -που περιείχε ορμόνες- έγκυων αγελάδων, που αποτελεί το 75-90% του παρεχόμενου γάλακτος στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτό το γάλα περιέχει αυξημένα ποσοστά προγεστερόνης και άλλων ορμονών. Επιπλέον, η έρευνα έδειξε πως τα ένζυμα που είναι απαραίτητα για την μετατροπή αυτών των ορμονών σε 2-υδροτεστοστερόνη, την ανδρογόνο ορμόνη, θεωρείται πως παίζουν ρόλο κλειδί στην παθογένεση της ακμής, καθώς βρίσκονται στους σμηγματογόνους αδένες. Οι παραπάνω παρατηρήσεις δείχνουν την πιθανή σύνδεση των ορμονών που υπάρχουν στο αγελαδινό γάλα με την ανάπτυξη της ακμής.
3.Ο ινσουλινοεξαρτώμενος αυξητικός παράγοντας και το ιώδιο
Καθώς κάποιοι έχουν απορρίψει εντελώς τη συσχέτιση ακμής και γάλακτος, άλλοι συμφωνούν ότι αν τα γαλακτοκομικά προϊόντα μπορεί να είναι ο σύνδεσμος, οι ορμόνες του γάλακτος δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη της ακμής. Οι ερευνητές έχουν οριοθετήσει πρόσθετα στοιχεία πως το γάλα και τα γαλακτοκομικά παράγωγα μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο στην παθογένεση της ακμής, ιδιαίτερα οι αυξητικές ορμόνες όπως ο ινσουλινοεξαρτώμενος αυξητικός παράγοντας Ι (IGF-1) και το ιώδιο.
Πολλαπλές επιδημιολογικές μελέτες σε μη-δυτικούς πληθυσμούς, την αγροτική Βραζιλία, το Μπαντού στη Νότια Αφρική, τους Ινδιάνους του Περού, μπορούν να εξηγήσουν την πιθανή σχέση της ορμόνης IGF-1 και της ακμής. Αυτές οι μελέτες υποστηρίζουν πως ο επιπολασμός της ακμής είναι χαμηλότερος (σχεδόν δεν υπάρχει) μεταξύ των αγροτικών, μη δυτικοποιημένων κοινωνιών σε σχέση με τις δυτικές κοινωνίες. Περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να βρίσκονται στη ρίζα αυτής της εκπληκτικής διαφοράς στον επιπολασμό της ακμής. Τα επεξεργασμένα ,υπερινσουλιναιμικά τρόφιμα, τυπικά της δυτικού τύπου διατροφής, σε συνδυασμό με την υψηλή πρόσληψη γαλακτοκομικών προϊόντων, διεγείρουν την παραγωγή της ενδογενούς IGF-1. Υψηλά επίπεδα της IGF-1 αυξάνουν ταεπίπεδα των ανδρογόνων ορμονών και προάγουν την ανάπτυξη όλων των ιστών, συμπεριλαμβανομένου και του ωοθηλακίου. Υποτίθεται ότι η διέγερση των ωοθηλακίων από την IGF-1 ορμόνη μπορεί να οδηγήσει σε ακμή αυξάνοντας την υπέρκερατίνοποίηση και την επιδερμική υπερπλασία.
Επιπλεόν, κάποιοι ασθενείς με ακμή ενηλίκων έχουν υψηλά επίπεδα IGF-1 σε συνδυασμό με αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων. Εκτός από την IGF-1, και το ιώδιο στο γάλα έχει προταθεί ως ένας ακόμη πιθανός παράγοντας στην παθογένεση της ακμής. Επειδή είναι γνωστό ότι με την παρουσία του ιωδίου επιδεινώνεται η ακμή, η υψηλή περιεκτικότητα του γάλακτος σε ιώδιο ενοχοποιείται για τα μαύρα στίγματα της ακμής. Η παρουσία του ιωδίου στο γάλα είναι αποτέλεσμα της εμπλουτισμένης σε ιώδιο τροφής που δίνεται στα βοοειδή για την αποφυγή μολύνσεων. Άρα, η πρόσληψη γάλακτος και συνακόλουθα η υψηλή πρόσληψη ιωδίου, μπορεί να επιδεινώσουν την ακμή σε όσα άτομα εμφανίζουν προδιάθεση.
Συμπερασματικά
Παρά τον αυξανόμενο βιβλιογραφικό όγκο με έμφαση στη σχέση ακμής και της κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων, πρέπει να σημειωθεί ότι παρόλο που τα στοιχεία φαίνονται ισχυρά, οι μελέτες καταδεικνύουν μόνο μία σύνδεση μεταξύ των δύο. Δεν υπάρχουν ελεγμένες μελέτες που να αποδεικνύουν την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ γάλακτος και ακμής. Έτσι, η παροχή συμβουλών στον ασθενή πάνω στο θέμα καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη.